Deniz Salyas? Müsilaj Nedir Neden Oluyor Nas?l Temizleniyor Sa?l??a Zarar? Var m? Denize Girilir mi ?
Son zamanlar da marmara denizinde ortaya ç?kan Deniz salyas? gündemi etkilemeye devam ediyor. K?y?lar da 10-20 mt geni?li?inde kaplayan deniz salyas? için merak edilen nedir neden oluyor nas?l temizlenir sorular? oluyor.
DEN?Z SALYASI NED?R?
Müsilaj, biyolojik ve kimyasal birçok ko?ulun bir araya gelmesiyle olu?an, fitoplankton olarak adland?r?lan bitkisel canl?lar?n a??r? ço?almas?, deniz s?cakl???n?n yükselmesi ve buna ba?l? olarak bakteriyel aktivitelerin artmas?yla olu?an sümüksü, yap??kan bir yap?.
Müsilaj?n olu?abilmesi için mevsim s?cakl?klar?, ak?nt?, tuz seviyesi, kirlilik vb. birçok farkl? etken var.
Marmara Denizi k?y?lar?n? kaplayan, halk aras?nda "deniz salyas?" olarak da bilinen "müsilaj" Anadolu Yakas?'nda baz? bölgelerde görülmeye devam ediyor. Rüzgar?n etkisiyle k?y?larda ya da aç?kta yo?unla?abilen müsilaj, do?aya zarar verdi?i kadar çevre sakinlerini de rahats?z ediyor.
2
Müsilaj (deniz salyas?) Marmara Denizi gibi kapal? denizlerde zaman zaman ortaya ç?kan bir salg?. Bilim insanlar?, deniz salg?s?n?n birkaç farkl? sebebi oldu?unu belirtse de bask?n nedenin at?klar oldu?una dikkat çekiyor.
DEN?Z SALYASI NASIL TEM?ZLEN?R?
Trakya Platformu Yürütme Kurulu Üyesi Murat Sevgi, ‘Marmara Denizi’nde Musilaj Sorunu’na ?u çözüm önerisini sunuyor:
1- At?k ar?tma tesisleri fabrikalardan borularla gelen s?v? at?klar? ar?tmadan sisteme vermeyecek!
2- K?y? yerle?imlerinde do?rudan denize verilen kanalizasyonlar, kolektörlerle at?k ar?tma tesislerine ula?t?r?lacak.
3- K?y? ?eridinde yerle?ik sanayi i?letmelerinin müstakil at?k ar?tma tesislerini ve OSB’lerde kurulu toplu at?k ar?tma tesislerini çal??t?rmas? zorunlu tutulacak. Çal??t?r?ld??? denetlenecek.
4- Büyük?ehirlerin ar?tmadan k?y? ?eridinde kolektörlerle toplad??? ve deniz ak?nt?lar?n? kullanarak ?ehirlerden uzakla?t?rd???n? zannetti?i at?klarla ilgili projeler tekrar ele al?nacak ve at?k ar?tma tesisine yönlendirilmeyen hiçbir at?k denize verilmeyecek.
5- Marmara (ve di?er denizlerin) havzas? içerisinde bulunan ve Marmara’ya (ve di?er denizlere) dökülen akarsular üzerindeki yerle?imlerin ve sanayi tesislerinin at?k de?arjlar?n? izleyen “Akarsu At?k ?zleme Sistemi (AA?S)” olu?turulacak.
6- Sanayi tesislerinin üretim kapasiteleri ve at?k kapasiteleri aras?ndaki istatistiksel hareketi izleyen sistem “at?k kontrol” devreye sokulacak.
At?k ar?tma tesislerinin i?letme bilgileri gerçek zamanl? ve güncel olarak halkla payla??lacak.
DEN?Z SALYASINDA SON DURUM
Marmara'da denizde son dönemde yer yer geni? alanlara yay?lan müsilaj, zaman zaman Gemlik Körfezi'nde etkisini hissettiriyor. Yüzeyde kimi zaman kaybolsa da yeniden görülen müsilaj, ilçede etkili olan ya?murun ard?ndan k?y?larda yo?unla?t?.