Deniz Salyas? M�silaj Nedir Neden Oluyor Nas?l Temizleniyor Sa?l??a Zarar? Var m? Denize Girilir mi ?
Son zamanlar da marmara denizinde ortaya �?kan Deniz salyas? g�ndemi etkilemeye devam ediyor. K?y?lar da 10-20 mt geni?li?inde kaplayan deniz salyas? i�in merak edilen nedir neden oluyor nas?l temizlenir sorular? oluyor.
DEN?Z SALYASI NED?R?
M�silaj, biyolojik ve kimyasal bir�ok ko?ulun bir araya gelmesiyle olu?an, fitoplankton olarak adland?r?lan bitkisel canl?lar?n a??r? �o?almas?, deniz s?cakl???n?n y�kselmesi ve buna ba?l? olarak bakteriyel aktivitelerin artmas?yla olu?an s�m�ks�, yap??kan bir yap?.
M�silaj?n olu?abilmesi i�in mevsim s?cakl?klar?, ak?nt?, tuz seviyesi, kirlilik vb. bir�ok farkl? etken var.
Marmara Denizi k?y?lar?n? kaplayan, halk aras?nda "deniz salyas?" olarak da bilinen "m�silaj" Anadolu Yakas?'nda baz? b�lgelerde g�r�lmeye devam ediyor. R�zgar?n etkisiyle k?y?larda ya da a�?kta yo?unla?abilen m�silaj, do?aya zarar verdi?i kadar �evre sakinlerini de rahats?z ediyor.
2
M�silaj (deniz salyas?) Marmara Denizi gibi kapal? denizlerde zaman zaman ortaya �?kan bir salg?. Bilim insanlar?, deniz salg?s?n?n birka� farkl? sebebi oldu?unu belirtse de bask?n nedenin at?klar oldu?una dikkat �ekiyor.
DEN?Z SALYASI NASIL TEM?ZLEN?R?
Trakya Platformu Y�r�tme Kurulu �yesi Murat Sevgi, �Marmara Denizi�nde Musilaj Sorunu�na ?u ��z�m �nerisini sunuyor:
1- At?k ar?tma tesisleri fabrikalardan borularla gelen s?v? at?klar? ar?tmadan sisteme vermeyecek!
2- K?y? yerle?imlerinde do?rudan denize verilen kanalizasyonlar, kolekt�rlerle at?k ar?tma tesislerine ula?t?r?lacak.
3- K?y? ?eridinde yerle?ik sanayi i?letmelerinin m�stakil at?k ar?tma tesislerini ve OSB�lerde kurulu toplu at?k ar?tma tesislerini �al??t?rmas? zorunlu tutulacak. �al??t?r?ld??? denetlenecek.
4- B�y�k?ehirlerin ar?tmadan k?y? ?eridinde kolekt�rlerle toplad??? ve deniz ak?nt?lar?n? kullanarak ?ehirlerden uzakla?t?rd???n? zannetti?i at?klarla ilgili projeler tekrar ele al?nacak ve at?k ar?tma tesisine y�nlendirilmeyen hi�bir at?k denize verilmeyecek.
5- Marmara (ve di?er denizlerin) havzas? i�erisinde bulunan ve Marmara�ya (ve di?er denizlere) d�k�len akarsular �zerindeki yerle?imlerin ve sanayi tesislerinin at?k de?arjlar?n? izleyen �Akarsu At?k ?zleme Sistemi (AA?S)� olu?turulacak.
6- Sanayi tesislerinin �retim kapasiteleri ve at?k kapasiteleri aras?ndaki istatistiksel hareketi izleyen sistem �at?k kontrol� devreye sokulacak.
�At?k ar?tma tesislerinin i?letme bilgileri ger�ek zamanl? ve g�ncel olarak halkla payla??lacak.
DEN?Z SALYASINDA SON DURUM�
Marmara'da denizde son d�nemde yer yer geni? alanlara yay?lan m�silaj, zaman zaman Gemlik K�rfezi'nde etkisini hissettiriyor. Y�zeyde kimi zaman kaybolsa da yeniden g�r�len m�silaj, il�ede etkili olan ya?murun ard?ndan k?y?larda yo?unla?t?.