Kesmek istiyorlar ama… Zeytinya??n?n bir faydas? daha
Türkiye zeytinlik alanlar?n imara aç?lmas?n? konu?adursun, bilim insanlar? zeytinya??n?n beyin kanserini önlemede yard?mc? oldu?una dair çal??malar yap?yor.
?skoçya'da yap?lan bir ara?t?rma, zeytinya??n?n beyin kanserini önlemeye yard?mc? oldu?unu gösterdi.
Zeytinya??ndaki bir oleik asitin, beyin tümörlerinin ortaya ç?kmas?n? önleyici etkisi oldu?u ifade edildi.
Uzmanlar, bu bulu?la yeni tedaviler üretilebilece?ini bildirdi.
Bu çal??mada oleik asitin beyin tümörlerinde miR-7 üretimini art?rarak kanser onkogeni EGFR üzerinde etkili olabilece?i laboratuvar ortam?nda ortaya konmu?tur. Bu çal??man?n sonuçlar?n? destekleyen, zeytinya?? ile kanser riskini inceleyen çok say?da çal??ma yap?lm??t?r. Zeytinya??n?n özellikle meme, kolon ve prostat kanseri riskini belirgin dü?ürdü?ü gösterilmi?tir. Akdeniz diyeti ile beslenen ki?ilerde bu kanserlerin geli?me olas?l???n?n %50 ve üzerinde azald??? birbirini destekleyen çal??malarla ortaya konmu?tur. Ayr?ca meme kanserli hastalar?n naturel s?zma zeytinya?? ile beslenmeleri durumunda kanser nüksünün azalt?labilece?i bildirilmi?tir.
Burada zeytinya??n?n kalitesi önemlidir, çal??malarda naturel s?zma (extra virgin) zeytinya?? ile etkinin en belirgin oldu?u ortaya konmu?tur.
Zeytinya??n?n kanser önleyici etkisinin içeri?indeki oleik asitten kaynaklanabilece?i öne sürülmektedir. Ayr?ca zeytinya?? içeri?inde bulunan polifenollerin çok büyük etkisi vard?r. Zeytinya??n?n hücre zar? yap?s? üzerindeki etkileri, hücre içi sinyal iletim yolaklar? üzerindeki etkileri ve gen ifadesinin düzenlenmesi üzerine etkilerinin kanser önleyici rolü olmas? muhtemeldir.
ZEYT?NYA?INDA BULUNAN B?LE?ENLER ANT? KANSER MOLEKÜLÜ miR-7’Y? ST?MÜLE EDEREK BEY?N KANSER?N? ENGELLEYEB?L?R
Zeytinya??n?n birincil bile?eni olan oleik asit üzerine yap?lm?? bu çal??mada, hücrelerde kansere sebep olan genlerde, oleik asitin kansere nas?l engel oldu?u gösterilmi?tir.
Bilimsel kan?tlar, Akdeniz Diyetinde geleneksel olarak bulunan zeytinya??n?n, faydal? etkilerini ortaya koymaktad?r. Bu diyetin sa?l?k için faydalar?, kanser ve kardiyovasküler hastal?klar?n da içinde bulundu?u birçok hastal??a kar?? koruma sa?lar.
Zeytinya??nda bulunan önemli bile?enlerden biri, omega-9 tekli doymam?? ya? olan oleik asittir.
Bu çal??mada, oleik asitin beyin kanserinin olu?umunu engelleyen moleküllerin yap?m?n? tetikleyip tetiklemedi?ini inceledik. Glioblastoma, çok yayg?n ve habis beyin kanserlerinden biridir.
Glioblastomal? hastalar?n, çok geni? kapsaml? tedavilerle birlikte bile, ya?am süreleri sadece 15 ay civar?ndad?r.
Bilim insanlar?, y?llard?r küçük RNA’lar?n gen ifadesinin düzenlenmesi üzerindeki rolünü ara?t?rmaktad?rlar. Yüzlerce küçük RNA molekülü vard?r ve bunlardan biri de miR-7’dir. Bu molekülün kanser bask?lay?c? özellikleri oldu?u gösterilmi?tir. Ayn? zamanda onkogenleri hedeflerler. Onkogenler, baz? durumlarda, hücreyi kanser hücresine dönü?türen genlerdir. Mir-7’nin, kanserin geli?mesinden sorumlu bir onkogen olan EGFR’yi hedef ald??? gösterilmi?tir.
Bilim insanlar?, glioblastomal? hastalarda miR-7’nin dü?ük seviyelerde olmas?n?n hayatta kalma ?ans?n? da dü?ürdü?ünü gözlemlediler. Ekibimiz, daha önce de baz? proteinlerin ( HuR ve MSI2) miR-7’nin yap?m?n? engelledi?ini bulmu?tu. Bu da glioblastomal? hastalarda daha yüksek ölüm oranlar?na sebep olmaktad?r.
HuR ve MSI2 proteinlerini engelleyip, miR-7’nin üretimini art?rmay? ba?ar?rsak, bu belki glioblastomal? hastalar?n hayatta kalma ?ans?n? art?rabilir. Yapt???m?z çal??mada, oleik asitin, HuR ve MSI2’nin ba?lanmas?n? engelleyerek, kanser bask?lay?c? miR-7’nin üretimini art?rd???n? gördük. Hücre kültürleri ve hücre ekstreleri üzerinde yapt???m?z laboratuvar çal??malar?nda, oleik asitin miR-7 üretimi üzerinde direkt olarak etkisi oldu?unu göstermeye çal??t?k.
Çal??mam?z ilk defa göstermi?tir ki, zeytinya??nda bulunan bile?enler, RNA i?lenmesi olaylar?n? modüle eder ve bu sayede belki kanseri engeller.
Oleik asit, tekli doymam?? bir Omega-9 ya? asitidir. Olumsuz etkileri olan HuR ve MSI2 proteinlerinin ba?lanmas?n? engelleyerek, miR-7’nin üretimini art?r?r. Çal??mam?zda, oleik asidin RNA protein komplekslerini yeniden ?ekillendirerek, miR-7’nin yap?m?n? regüle edebildi?ini göstermi? bulunmaktay?z.
?imdi hedefimiz, insan glioblastoma hücre modellerinde, oleik asidin miR-7’nin yap?m?nda nas?l etkili oldu?unu bulmak. Ba?ka ilginç bir yol da, fareler üzerinde yap?lacak deneylerde, zeytinya?? tüketiminin, beyinde miR-7 üretiminin artmas?na sebep olup olmad???n? de?erlendirmek olacak.
Sonuç olarak, yapt???m?z çal??malar?n sonucunda kanserlilerde azalm?? miR-7' yi artt?rmaya yönelik bir tedavi planlanabilecek olmas? konusunda çok heyecanl?y?z.
Dr. Gracjan Michlewski